حفظ اطلاعات يکي از مهمترين ارکان بقاي هر سازمان ميباشد. در فرايند صنعت انفورماتيک همواره تهديداتي از قبيل زلزله، آتش سوزي، سيل، صاعقه، جنگ، شورش، بمب گذاري، طوفان، ويروسهاي رايانه اي، اشکالات سخت افزاري، خطاي نيروي انساني، اشکالات نرم افزاري و… موجوديت اطلاعات را به مخاطره مي اندازد.
ذخیره سازی متمرکز، مدیریت متمرکز و ثبات چالش هایی هستند که تمام شرکت ها برای ذخیره سازی و اشتراک گذاری داده هایشان با آنها روبرو هستند. از ویژگی های ذخیره سازی داده ها به صورت متمرکز، امنیت بالاتر و ارائه قابلیت دانلود فایل های موجود در شبکه به کاربران می باشد. مفهوم ذخیره سازی متمرکز داده ها فرصت های زیادی را که برای هر شرکتی در بازارهای رقابتی ضروری هستند ایجاد می کند. اما این موضوع برای صنعت ذخیره سازی و تکامل ذخیره سازی نرم افزاری به چه معنی است؟ در واقع، طیف گسترده ای از فرصت های ایجاد شده، در حال تغییر استانداردها از فایل سرورهای معمولی به دستگاه های کاربردی پیچیده هستند.
مديريت ذخيره سازي اطلاعات در حقيقت راه کار هاي تخصصي را در جهت حفظ سلامت اطلاعات ارائه مي نمايد.اين فرآيند از مرحله توليد اطلاعات تا ذخيره سازي و تهيه نسخه پشتيان را پوشش داده و با حداکثر ضريب اطمينان ميزان بازيابي اطلاعات را تضمين مي نمايد. بدون شک تمامي اين چرخه بدون در نظر گرفتن سياست هاي مديريتي و تخصصي هر مجموعه کارآمدي لازم را نداشته و آنگونه که بايد ريسک پذيري سازمان ها را کاهش نخواهد داد.
ذخیره سازی DAS :
DAS مخفف Direct Attached Storage ، یک استوریج دیجیتالی است که مستقیم به Storage Controller کامپیوتر یا سرور متصل میشود یعنی کنترل سختافزاری آن استوریج با سرور است و بخشی از شبکه ذخیره سازی نیست. این تکنولوژی زمانی مورد نیاز است که حجم دیتای مورد نیاز شما بیشتر از شیارهای هارد روی سرور باشد لذا با افزودن DAS، تعداد هاردهای تحت مدیریت سرور خود را افزایش میدهید. بدیهی است که ارتباط استوریج شما با سایر تجهیزات موجود در شبکه از طریق سرور خواهد بود. کارهایی مانند فرمت و خواندن و نوشتن اطلاعات را خود سرور انجام میدهد و در واقع سطح دسترسی آن Block Level است.
از اولین مزیتهای آن سادگی و کم هزینه بودنش است. نصب سیستمهای ذخیره سازی تحت شبکه مانند NAS و SAN، نیازمند برنامهریزی بیشتری است درست مانند خرید و نصب سختافزار شبکه مانند سوییچ و روتر به همراه کابلکشی و اتصالات مربوطه. این دستگاهها نیازمند نرمافزار مدیریتی و مانیتورینگ نیز هستند. در مقابل، DAS در اکثر PCها و برخی سرورها نصب هستند و اگر بخواهید DAS بیشتری اضافه کنید تنها کافیست دستگاه و یک کابل بخرید. این تکنولوژی ارزانترین نوع استوریج و مناسب برای شرکتهای کوچک، متوسط و شعبات شرکتهای بزرگ است
ذخیره سازی NAS :
در روش ذخیره سازی NAS یا Network Attached Storage هارددیسکها بر روی یک سرور قرار دارد که به آن NAS Storage گفته میشود و سپس این هاردها را در شبکه برای دستگاههای دیگر به اشتراک میگذاریم. در واقع از طریق پروتکل TCP/IP به استوریج متصل میشویم و از آن سرویس میگیریم. این استوریجها به سادگی، فضایی مرکزی، محلی و بسیار در دسترس را برای ذخیره سازی فایلها و فولدرهای حیاتی برای هر سازمانی را با قیمتی مناسب نسبت به (SAN) فراهم میکنند.
در این روش، مدل دسترسی به اطلاعات File level Access است یعنی باید بر روی استوریجهای NAS، ویندوز بهینه شده مخصوص استوریج نصب کنیم. تفاوت عمده SAN با NAS در Block Level بودن SAN است. ویژگی File level Access باعث میشود اطلاعات با سرعت پایینی خوانده شود و ترافیک شبکه LAN را افزایش میدهد. مزیت آن این است که مدیریت فضاها به صورت متمرکز انجام میشود.
ذخیره سازی SAN :
ذخیره سازی SAN یا Storage Area Network به شبکهای از استوریجها گفته میشود و استوریجی با دسترسی Block level برای سرور در دیتاسنتر است یعنی میتواند بدون واسطه و مستقیم به بلاکهای هارد دیسک دسترسی پیدا کرد که این روش سرعت بالایی دارد. هنگامی که صحبت از انعطاف پذیری و تطبیق پذیری به میان میآید، هیچ فناوریای بر استوریجهای سطح بلاک (Block level Storage) برتری ندارد.
این استوریجها برای تقریباً هر نوع کاربرد از جمله ذخیره سازی فایل، ذخیره سازی پایگاه داده، فضای مربوط به فایل سیستمِ ماشین مجازی (VMFS) و … با سرعت بسیار بالا قابل استفاده هستند. با این تجهیزات، شما میتوانید انواع فایل سیستمها را در فضای ذخیره سازی قرار دهید. بنابراین اگر شما از ویندوز استفاده میکنید، فضای شما با NTFS و اگر از VMware Server استفاده مینمایید با VMFS فرمت میشود.
هدف در این روش، ارسال اطلاعات بین سرورها و دستگاههای ذخیره ساز است یعنی فقط خواندن و نوشتن اطلاعات انجام میشود سرویسهایی مانند وب و یا ایمیل در آن ارایه نمیشود. در سازمانهای بزرگ با تعداد زیادی سرور، کارایی و انعطاف پذیری بیشتری را ارایه میدهد و در عین حال که هزینه سخت افزار آن بیشتر است اما باعث صرفهجویی در هزینه میشود.
مزایای استفاده از SAN :
- مقیاس پذیر / قابل گسترش
- کارایی و سرعت
- ایزوله نمودن داده ها
- سرویس دهی مداوم (Up-time)
- ایزوله نمودن بار روی هر زون (ایزوله نمودن حجم های کاری)
- ارتباط در فواصل طولانی
- افزایش بهره وری
- امکان بار گذاری سرور ها توسط (SAN Bootable)
بکاپ گیری از اطلاعات یکی از مهمترین سرویس ها در شبکه می باشد چرا که چیزی مهم تر از محافظت و نگهداری از اطلاعات در شبکه وجود ندارد. به دلیل مشکلات سیستم عامل، اختلال در سرویس ها، مشکلات سخت افزاری، تغییرات خواسته و ناخواسته کاربران و … امکان تغییر و یا از دست رفتن اطلاعات وجود دارد که در چنین مواقعی با استفاده از نسخه پشتیبان تهیه شده می توان با خیال آسوده از صحت و دسترسی پذیری اطلاعات اطمینان داشت.
لزوم پشتیبان گیری از اطلاعات :
- مشکلات سیستم عامل
- تغییرات خواسته یا ناخواسته توسط کاربران
- تاثیرات مخرب بدافزارها (Malware, Virus, Trojan, …)
- اختلال در سرویس ها
- مشکلات سخت افزاری
- وقایع طبیعی مانند آتش سوزی، زلزله، سیل و …
- به سرقت رفتن تجهیزات حاوی اطلاعات
چهار سطح پشتیبان گیری از اطلاعات :
- بکآپ مجازی سازی:
یکی از مزایای استفاده از تکنولوژی مجازی سازی کپی سخت افزار و منابع سخت افزاری مجازی شده است. پشتیبان گیری از اطلاعات یک سرور مجازی یا ماشین مجازی در واقع کپی قطعات سخت افزاری شامل پردازنده (CPU)، حافظه موقت (RAM)، حافظه دائم (Hard Disk)، کنترلرها و … در دنیای مجازی است. با این خصوصیت که کلیه تنظیمات، سفارشی سازی ها و اتصالات و حتی محتویات به صورت کامل و عینا کپی می شود
- بکآپ سیستم عامل:
پشتیبان گیری از اطلاعات در سطح سیستم عامل به دلیل تنظیمات مختلف انجام شده و سفارشی سازی های صورت گرفته از معمول ترین راهکارهای بکاپ می باشد که بسته به نوع این تغییرات در سیستم عامل، سرویس ها و … در زمان های مختلف به صورت اتوماتیک (زمان بندی شده) و یا دستی انجام می شود. بازیابی نسخه بکاپ گرفته شده، سیستم عامل و سرویس های مربوطه را باز می گرداند اما فایلهای ایجاد شده توسط کاربران جزو این اطلاعات نمی باشد.
- بکآب سرور:
پشتیبان گیری از اطلاعات در سطح سرویس ها یکی از تخصصی ترین روش های تهیه نسخه پشتیبان است. سرویس هایی همچون بانک های اطلاعاتی و نرم افزارهایی که بر پایه سرویس ها نوشته شده اند، میل سرور، سیستم های مدیریتی و کنترلی در شبکه، سرویس تلفن تحت شبکه VoIP، جلسات مجازی و ویدئو کنفرانس و … از جمله مواردی هستند که به دلیل حساسیت و ماهیت آنها باید علاوه بر بکاپ گیری از سیستم عامل آنها در سطح سرویس نیز بکاپ گرفته شوند.
- بکآپ فایل:
بکاپ فایل که از معمول ترین روش های پشتیبان گیری از اطلاعات است که معمولا برای فایل ها و اسناد ایجاد شده توسط کاربران استفاده می شود. کاربران روزانه اسنادی را در قالب فایل های مختلف ایجاد و یا تغییر می دهند که گرفتن بکاپ از این اسناد بسته به حجم و دفعات اعمال تغییر بر روی آنها و همچنین اهمیت فایل ها از جلمه مهمترین تصمیمات در زمینه حفظ اطلاعات یک کسب و کار است که ساده ترین روش بکاپ کپی آنها در محلی مجزاست.
نرم افزارهای پرقدرتی مانند Symantec Backup Exec, Veeam Backup, Acronis, GFI Backup برای مدیریت و تهیه فایلهای پشتیبان از منابع شبکه می باشند. بسته به نوع شبکه یکی از انواع این محصولات فوق در شبکه نصب و راه اندازی خواهد شد.